Bu özel dal polikliniğimizde gerek genel poliklinikten gönderilen, gerekse özel olarak başvuran hastalara yönelik olarak psoriasis (sedef) hastalığının tanı ve tedavisine yönelik işlemler yapılmaktadır.

Perşembe günleri hizmet veren polikliniğimizin sorumlusu Doç.Dr.Algün POLAT EKİNCİ’dir. Kliniğimiz asistanları üçer aylık rotasyonla halinde poliklinikte hizmet vermektedirler.

Polikliniğimizde sedef hastalığının her türünün tanı ve tedavisine yönelik tüm hizmetler verilmektedir. Gerekli görülen hastaların tedavisi yatırılarak da yapılabilmektedir.

Psoriasis (Sedef) Hakkında

Psoriasis (Sedef Hastalığı) Nedir?

Kırmızı üzeri sedefimsi kepeklenmelerle seyreden bir deri hastalığıdır. Kalıtımla ilişkili bağışıklık (immün) sistemindeki bozukluk sonucudur.

Alevlenme ve iyileşme dönemleri gösteren süreğen bir seyir özelliği vardır.

Kaşıntı ve yanma gibi yakınmalara yol açmaz, ancak hastanın psişik yapısı nedeni ile bazı rahatsızlıklar söz konusu olabilir.

Görülme Sıklığı

Dünyanın nüfusunun %1-2’sinde sedef hastalığı görülür. Özellikle kuzey Avrupa ülkelerinde sıktır. Eskimolar ve zencilerde de seyrektir. Kadın ve erkeklerde aynı sıklıkta ortaya çıkar.

Ne Zaman Başlar?

Herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. En çok 16-22 yaşlarında başlar. 50’li yaşlardan sonra da başlama olağandır.

Sedef Hastalığı Neden Olur?

Nedeni tam bilinmiyor. Kalıtımsal olarak yatkınlığı olan kişilerde bazı enfeksiyonlar, fizik, kimyasal veya psişik travmalar, gebelik menopoz gibi hormonal dalgalanmalar, bazı ilaçlar hastalığın ortaya çıkışında tetikleyici olabilir.

Asıl olay hastalıklı bölgede derinin aşırı üremesidir. Bunun sonucu kepeklenme oluşur.

Belirtileri Nelerdir?

• En çok görülen diz, dirsek, saçlı deri, kuyruk sokumu gibi vücut bölgelerinde birkaç santimetre çapındaki kırmızı-kepekli döküntülerdir (Plakpsoriasis).
• Özellikle çocuklarda, boğaz enfeksiyonları sonrası boyutları bir santimetreden küçük olan yaygın döküntüler olabilir (guttat psoriasis).
• Çok az sağlam deri bölgesi bırakacak kadar yaygın olabilir (jeneralize psoriasis). Tüm vücut derisi kızarıp, kepeklenebilir (Eritrodermikpsoriasis).
• Bu tiplerin dışında sedefin püstüler psoriasis diye isimlendirilen cerahatli döküntülerle seyreden, alışılmışın dışında kıvrım bölgelerini (koltuk altı, meme altı, kasık gibi) tutan çeşitleri de vardır.
• Tüm vücut derisini veya sınırlı bölgelerde olabilen (avuç içi taban gibi) püstül dediğimiz küçük cerahatli lezyonlar şeklinde olabilir (püstüler psoriasis).

Tedavisi var mı? Tedavi ne sağlar?

Tedavi hastalığın belirtilerinin silinmesini sağlar, yinelemeleri önleyemez. Sedef hastalığının en önemli özelliği kişiden kişiye hatta aynı kişide bile değişebilen sürelerde yineleyebilmesidir. Tedaviye erken başlamış olma bu açıdan üstünlük sağlamaz. Tam aksine yanlış veya gereksiz tedaviler hastalığın direnç kazanmasına, hafif şekillerin ağır, yaygın sedef tiplerine dönüşmesine neden olabilir.

Tedaviye her zaman en basit ilaçlarla başlanmalıdır. Bu nedenle yaygın olmayan hastalıkta, bölge derisinin özelliğine göre seçilmiş losyon, krem veya merhemler uzman hekimlerin denetiminde kullanılmaktadır.

Dışarıdan uygulanan ilaçların yetersiz kaldığı ve/veya yaygın hastalık halinde ışık tedavileri (fototerapi) uygulanabilir.

Son zamanlarda hastalığın nedenine yönelik araştırmalarla belirlenen, bağışıklık sistemini ilgilendiren aksaklıklara yönelik tedaviler uygulanmaktadır. Ekonomik yükü fazla olan tedaviler belirli durumlarda yakın takip koşuluyla kullanılmaktadır.

Sonuç olarak Sedef hastalığının değil sedef hastasının tedavisi söz konusudur. Aynı hasta için değişik zaman dilimlerinde farklı tedaviler kullanılabilir, hatta aynı anda birkaç tedavi yöntemi bir arada uygulanabilir.

Sedef Hastalığı nelere yol açabilir?

Belirli bölgeleri tutan sedef hastalığı görünüm dışında hiçbir organik rahatsızlığa neden olmaz. Ancak kişinin psişik yapısı ile uyumlu olacak şekilde rahatsızlık söz konusudur. Yaygın olduğunda (eritrodermik veya yaygın püstüler psoriasis) ateş, halsizlik hali ile beraber sıvı, elektrolit, protein kaybı söz konusudur. Bu durumda hastanede yatırılarak takip gerekebilir.

Sedefli hastaların %5-15’inde artrit (sedef romatizması) gelişebilir. Bu durumdaki hastaların tedavisi ve takibi dermatolog, romatolog iş birliği ile yürütülür. Konunun uzmanı olmayan hekimlerce uygulanan artrit tedavileri derideki sedef hastalığının yaygınlaşmasına ve tedavilere direnç kazanmasına neden olabilir.

Sedef hastalığının tek belirtisi kafa derisinde olabilir, bu durumda gözden kaçabilir. Saçları dökmez kişi saçındaki kepeklenmeden yakınır.

Sedef hastalığının seyri sırasında veya ilk belirti olarak tırnaklarda bozukluklar görülebilir. Noktasal çukurcuklar (yüksük tırnak) en çok görülen değişikliktir. Renk değişikliği kalınlaşmalar, dökülmeler olabilir.

Fototerapi nedir?

Güneş ışığının belirli dalga boyları ile yapılan tedavidir. En basit fototerapi yaz aylarında mümkün olan güneş banyolarıdır. Atak halinde olmayan sedef hastalığında Ultraviyole B’den zengin bu tür güneş banyoları yararlıdır. Olumsuz tarafı zaman içinde güneşin neden olduğu deri yaşlanması ve onun doğal sonuçlarıdır.

Bugün fototerapiler, dalga boyları belirlenmiş ışık yansıtan lambalar içeren cihazlarla gerçekleştiriliyor.

1. Klasik ultraviyole B, fototerapisi
2. Darbant ultraviyole B, fototerapisi
3. PUVA diye kısaltılarak isimlendirilen psoralen ve ultraviyole A ile yapılan

Fotokemoterapi sedef hastaların da uygulanan yöntemlerdir. İstanbul Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Fototerapi Ünitesinde hem bölgesel hem genel uygulama cihazları mevcuttur.

Ek olarak banyo PUVA diye isimlendirilen ağızdan psoralen alamayacak hastalar için geliştirilmiş yöntem de uygulanabilmektedir.

İstanbul Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalında öğretim üyesi denetiminde psoriasis polikliniği yapılmaktadır. Burada her hasta ayrıntılı olarak incelenmekte düzenli olarak kontrollerini yaptırabilmektedir. Ayrıca sedef hastalığı ile ilgili gelişmeleri yakından izleyerek güncel tedavi olanağını bulmaktadır.