Behçet Hastalığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

1. Behçet Hastalığı nedir?

Ağız içi ve genital bölgede yaralar, çeşitli deri döküntüleri ile birlikte vücuttaki tüm organlarda belirti gösteren, sistemik, kronik, hayat boyu devam eden bir hastalıktır.

2. Hastalığın ismi nereden geliyor?

Ord. Prof. Dr. Hulusi Behçet bu hastalığı tanımlayıp tüm dünyaya tanıtan kişidir. O nedenle onun adına ithafen “Behçet Hastalığı” olarak kabul görmüş ve tüm dünyada bu isimle anılmaktadır.

3. Ülkemizde sıklığı ne kadardır?

Ülkemizde yapılan araştırmalarla 20-420/100.000 olduğu bulunmuştur. Dünyada en çok Türkiye’de görülmektedir.

4. Dünyada yaygın mıdır?

Ülkemizden daha az olmak üzere batıdan doğuya doğru artmaktadır. Dünya’da “İpek Yolu” olarak bilinen ülkelerde sıklığı fazladır.

5. Ülkemizde en sık hangi bölgelerde görülmektedir?

Ülkemizde en sık Karadeniz Bölgesi ikinci sıklıkta İç Anadolu Bölgesinde görülmektedir.

Özellikle Giresun, Ordu, Tokat, Sivas ve Amasya’yı içine alan bölge en çok Behçet Hastalığı tanısı koyduğumuz yerleşim alanlarıdır. Kısaca bu bölgeyi ben, Behçet Hastalığı açısından “Şeytan beşgeni” olarak isimlendiriyorum. (Prof. Dr. Afet AKDAĞ KÖSE)

6. Behçet Hastalığının cinsiyete göre tutulumu farklı mıdır? Hangi cinsiyet daha risklidir?

Bizim Ülkemizde çok az oranda kadınlarda, fazla olsa da E/K oranı eşittir.

Behçet Hastalığı açışından erkek cinsiyeti daha risklidir Özellikle göz ve damar tutulumu erkelerde 5 kat daha fazla görülmektedir.

7. Behçet Hastalarının tamamında göz tutulumu olur mu?

Hayır. Hastaların yaklaşık 1/3’de göz tutulumu olur.

8. Behçet Hastalığında göz tutulumunun olup olmadığı nasıl anlaşılır?

Gözde kızarıklık, ağrı, yanma, görme bulanıklığı, sinek uçuşması gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Bazen de hiç belirti vermeden veya hastanın önemsemeyeceği belirtilerle geçirilebilir. Şikayeti olanlar hemen doktora müracaat etmelidirler.

9. Göz tutulumundan korunmak için ne kadar sıklıkla muayene olmalı?

Behçet Hastalığı tanısı konarken, şikayeti olsun/olmasın her hasta mutlaka, Behçet Hastalığı göz tutulumu konusunda deneyimi olan bir doktor tarafından muayene edilmelidir.

Muayenede göz tutulumuna ait bir bulgu yok ise yılda bir kez muayene yeterlidir. Eğer göz tutulumu varsa, doktorun uygun gördüğü aralıkla kontrole gidilmelidir.

10. Behçet Hastalığı bulaşıcı mıdır?

Hayır, Behçet hastalığı bulaşıcı değildir.

11. Behçet hastalığının ailesel geçişle ilgisi var mıdır?

Behçet hastalığının genetik olduğuna dair bulgular olsa da net olarak ortaya konulmuş bilgi yoktur.İki kardeşten biri Behçet hastası iken diğeri gayet sağlıklı olabilir.

12. Behçet Hastalığının yaş ile ilgisi var mıdır?

Genelde 20-35 yaş arasında ortaya çıkmakta ise de her yaşta görülebilir. Çocuklar ve 42 yaş üstünde nadirdir. Takip ettiğimiz hastaların içinde, hem çocuk hem de ileri yaş tutulumlu hastaları vardır.

13. Behçet Hastalığı devamlı olan bir hastalık mıdır?

Evet, Behçet hastalığı kronik bir hastalıktır. Tekrarlayıcıdır, tekrarlama sıklığı hastadan hastaya değişir. Zamanla hastalık yatışır ve belirtiler yok denecek kadar azalır. Henüz sebebi tam ortaya konulmadığından, remisyondaki (belirtilerin kaybolması durumu) hastalara hastalığının tamamen geçmediği veya tamamen iyileştiği söylenemez.

14. Hastalık belirtilerinin hepsi aynı hastada görülebilir mi?

Çoğunlukla ağız ve cinsel bölgede yara belirtileri birlikte görülebilir. Hasta tedavisiz ve takipsiz ise belirtilere diğer organ tutulumları da eklenebilir. Tüm sayılan sistem belirtilerinin aynı hastada görülmesi çok nadirdir.

15. Beslenmeye dikkat edilmeli midir?

Behçet hastalarında özel bir beslenme/diyet yapmaya gerek yoktur. Dengeli beslenmek yeterlidir.

16. Behçet hastalığını artıran gıdalar var mıdır?

Özellikle kabuklu gıdaların (çerezler; fındık, fıstık, ayçiçeği, ceviz… vb.) yenmesi, ağız içinde tahriş ve çiziklere neden olacağından aftların oluşmasını başlatıp veya artabilir. Bu tür gıdaların yenmesi ağız içindeki yaraların iyileşme süresini de uzatabilir.

17. Yiyilmemesi gereken sebze ve meyveler var mı?

Domates, limon, patlıcan gibi asitli meyve ve sebzeler ağız içinde tahrişe neden olacağından aftları artırabilir. Kendilerinde, bu gıdalara karşı duyarlılık belirlemiş hastalar, bu gıdaları tek olarak değil de diğer gıdalarla birlikte almaya gayret etmelidirler.

18. Behçet hastalarında ağız sağlığı önemli midir?

Özellikle ağız hijyenine dikkat etmek, diş/dişeti hastalıklarını öncelikle tedavi ettirmek gerekir. Bu tür sorunların hem ağız yaralarını artırdığı hem hastalığı aktivite ettiği araştırmalarla ortaya konmuştur.

19. Ağız ve cinsel organdaki yaralar bulaşıcı mıdır?

Hayır, bulaşıcı değildir.

20. Yaraların çıkmaması için neler yapılmalıdır?

Düzenli aralıklarla doktor kontrolü çok önemlidir. Özellikle Behçet hastalarını takip eden merkezlerin tercih edilmesi, verilen ilaçların düzenli olarak kullanılması halinde yara çıkışı azalacak veya hiç çıkmayacaktır.

21. Behçet hastalığı kötüleşir mi? Kansere çevirme ihtimali var mı?

Hayır, kötüleşmez. Tuttuğu organın işlevine göre hastalığın aktif olduğu dönemlerde yaşam kalitesi düşebilir. Uygun tedavi ile organın fonksiyonları normale döner. Behçet hastalığının kansere dönüşme riski kesinlikle yoktur.

22. Behçet hastalığının tam olarak iyileşme ihtimali var mı?

Hastalık tam olarak ortadan kalkmamakla birlikte tedavi ile uzun dönemler şikayetsiz geçirilebilir.

23. Ömür boyu ilaç kullanmak gerekli midir?

Bu, hastanın düzenli kontrolü ve düzenli tedavisi ile yakından ilgilidir. Hastalığın seyrine göre doktor kontrolünde ilaçlar azaltılabilir veya ilaçsız takip edilecek dönemler olabilir.

24. İlaç kullanırken hamile kalınabilir mi?

Bu kullanılan ilaca bağlı olmakla beraber, ilaç kullanırken hastaların, hamilelikten korunmaları önerilir.

Eğer ilaç kullanırken hamilelik oluşmuş ise mutlaka doktoruna başvurmalı ve doktorunun önerisi doğrultusunda hareket etmelidir. Örneğin Colchicum kullanmanın gebelik için risk oluşturmadığı belirtilmektedir. Biz kliniğimizde takip ettiğimiz hastalara, zorunlu olmadıkça gebelikte ilaç kullandırmıyoruz.

25. Bebek isteniyorsa ne yapmalı?

Eğer bebek isteniyorsa doktoru ile görüşüp hastalığın seyrine göre ilaçların kesilip kesilmeyeceği kararlaştırılır ve sonuca göre bebek düşünülebilir.

26. Gebeliğin Hastalık seyri üzerinde etkisi var mıdır?

Behçet hastalarının gebe kalıp doğum yapmasında, bilinen bir sakınca yoktur. Ancak deri belirtileri dışında diğer organ tutulumu var ve bunların tedavisi devam ediyorsa, gebeliğin daha sonraki yıllara ertelenmesi önem arz eder. Ülkemizde, Behçet hastalığının gebelikteki seyrinde 1/3 hastada hiç değişiklik olmamasına karşılık 2/3 hastada, hastalık belirtilerinde gerileme ve kaybolma olduğu araştırmalarla ortaya konmuştur.

27. Askerlik yapmanın sakıncası var mı?

Hayır yoktur. Fakat organ tutulumunun çeşidine ve tutulumun şiddetine göre askerlik yapılmaması hususunda doktor tavsiyesi olabilir. Hastayı takip eden doktor bu yöndeki görüşü bir yazı ile askerlik şubesine bildirmelidir.

28. Alkol ve sigara kullanılır mı?

Genel sağlık açısından özellikle sigara ve tütünün damarlar üzerindeki olumsuz etkileri bilindiğinden bu nedenle hastaların bu alışkanlıklarını terk etmeleri hastalık seyri açısından çok önemlidir. Ayrıca sigaranın, Behçet hastalarında sistem tutulumunu artırdığı, takip ettiğimiz hastalardaki klinik deneyimlerimize sabittir.

29. Sıcak-soğuk hava hastalığın seyrini etkiler mi?

Şu anda bu yönde bilinen bilimsel bir gerçek yoktur.

30. Seyahat etmenin sakıncası var mı?

Eğer seyahat, aşırı yorgunluğa neden ise hastalığı aktive edebilir.

31. Egzersiz yapılabilir mi?

Ağır bedeni yorgunluğa neden olanlar (futbol, boks, ağırlık kaldırma vb.) hariç yüzme, yürüyüş gibi sporlar yapılabilir. Yine de böyle bir aktiviteden kendilerini takip eden hekimlerinin görüşünün alınması uygun olur.

32. Behçet Hastaları başka bir hastalık nediyle doktora gittiklerinde nasıl davranmalıdırlar?

Müracaat edilen hekime, mevcut hastalıkları ve kullandıkları ilaçlar hakkında bilgi vermelidirler.

33. Başka bir hastalık için ilaç kullanmaları gerekirse Behçet ilaçlar kesilmeli midir?

Behçet hastalığı için kullandıkları ilaçlar kesilmeden, diğer tedavileri devam etmelidir ve müracaat edilen hekim bu konuda azami hassasiyet göstermelidir.

34. Behçet hastası olduğunu söyleyen bir hasta geldiğinde, hekimler nelere dikkat etmelidirler?

Behçet hastalığı tüm organ ve dokuları tutabileceğinden, öncelikle mevcut şikâyetin Behçet hastalığı ile ilgili olup olmadığının ayrılması gerekir. Bu konuda diğer hekimler özen göstermelidirler.

35. Kadın hastalardaki adet dönemi (ay hali) ile Behçet hastalığının ilgisi var mıdır?

Bazı kadın hastalar bu dönemde, hastalıkla ilgili şikâyetlerinin artığını ifade etseler de bilimsel olarak ortaya konmuş bir ilişki yoktur.

36. Sakin giden Behçet Hastalığının aktivasyona girmemesi için nelere dikkat edilmelidir?

Mümkün olduğunca yorgunluk ve stresten kaçınmalı, özellikle üst solunumu yolu enfeksiyonları ve uçuktan kendilerini korumalıdırlar.

37. Behçet Hastalığına iyi gelen “Bitkisel ilaçlar”, “Bağışıklık sistemini kuvvetlendiren ilaçlar” var mı? Bu tür ilaçlar kullanılabilir mi?

Hastalığın takibini yapan doktora danışmadan bitki kökenli (!) bile olsa hiçbir ilaç kullanılmamalıdır.

Behçet Hastaları İçin Son Söz

Behçet hastalığının tanısı konduktan sonraki en önemli aşaması; hastalığın belli bir merkez tarafından takibinin yapılmasıdır. Behçet hastaları, hiçbir şikâyetleri olmasa bile takip eden hekimlerin uygun buldukları aralıklarda kontrollerine gitmelidirler. Ve asla doktorlarının önerisi dışında, ilaçlarını kesmemeli ve ilaç dozlarını değiştirmemeli, dışarıdan tavsiye edilen ilaçları kullanmamalıdırlar.

Behçet Hastalığı ile İlgili Bağlantılar

Yerli (Türkçe) Linkler

Yabancı Linkler